Heilige bronnen

1934

Encyclopedic entry

Bronnen (Heilige bronnen)

^[1]

Heilige Bronnen. Reeds in de heidensche Oudheid [298] werden bronnen, welke een bijzondere zegen waren voor de omgeving, als die van den Nijl, van den Ganges, voorwerp van bijzondere vereering. Die door schoonheid begeesterden, werden als door muzen of nimfen bezield en bewoond vereerd. Die door geneeskracht uitmuntten, werden als bijzondere gaven der godheid beschouwd en vooral aan Heracles toegeschreven. Zeer verspreid is de voorstelling, dat zij ontstonden door den hoefslag van een paard, dat door een held of heilige bereden werd, zgn. hippokrene bronnen. In onze streken is zulk een held Odin of Blader, de godin Holda, keizer Karel de Groote, enz. Zeer verspreid is ook de gedachte, dat de zonnegod door zijn stralen zijn geest in het water doet neerdalen. Vondel en Bilderdijk spreken van Bronmaagden en Bronnejaden, als nimfen van den zonnegod in het water neergezonken. Aken (Aquisgrani), bekend om zijn geneeskrachtige bronnen, ontleent zijn naam aan Aquae Granni, de heilige wateren van den zonnegod Apollo Grannus. Antonides spreekt van Bronling als naam van een der watergoden van het IJ.

Ook in de H. Schrift is sprake van heilige bronnen, o.a. van het bad Bethesda, op vaste tijden door een Engel beroerd en geneeskrachtig gemaakt. Het Christendom heeft vele heilige bronnen van het heidendom geheiligd door ze in doopbronnen om te scheppen, andere aldus geheiligd met de gedachtenis aan een heilige vereerd. Zoo kennen we de Sint-Adalbertsput te Egmond, de Sint-Bonifatiusbron te Dokkum, het Sint-Willibrordsputje te Oss, enz. In plaats van bron spreekt men aldus ook van put, verder nog van pomp, zooals bij de Fetsepomp van Dokkum. Onder de bronnen met bijzondere geneeskracht door tusschenkomst van een heilige is de bron van Lourdes de meest vereerde.

Brandsma

© Nederlandse Provincie Karmelieten

Published: Titus Brandsma Instituut 2022