De Z. Joanna van Toulouse

1938

Article

De Z. Joanna van Toulouse

^[1]

Een kluizenares. Een vrome vrouw uit de naaste omgeving van Toulouse, die in den tijd, dat in de Orde kort na haar overplanting uit het H. Land de oorspronkelijke geest van kluizenaarsleven en beschouwing nog sterk op den voorgrond stond, zich tot de Orde getrokken gevoelde om onder haar leiding een leven van afzondering en beschouwing te leiden. Het was niet zeldzaam, dat vrome mannen of vrouwen zich een kluis bouwden of een reeds gebouwde kluis betrokken, onmiddellijk grenzend aan de kerk van een klooster, om vanuit die kluis de gebeden der kloosterlingen te volgen en in hun geestelijke oefeningen te deelen. Zoo moeten we ons ook wel de Zalige Joanna voorstellen, levend in een enge kluis, uitgebouwd aan de kerk der Carmelieten te Toulouse, levend in den geest van den Carmel en met de Orde verbonden, al was er van een eigenlijke instelling van Carmelitessen geen sprake. Wij mogen in haar aldus een voorloopster zien van de later zoo wijd verspreide Orde der Carmelitessen, als zoodanig eerst gesticht door den Z. Joannes Soreth in het jaar 1453 in het Nederduitsche stadje Geldern. Sommigen meenen, dat nog de H. Simon Stock haar met het kleed der Orde bekleedde, kort voordat hij in 1265 te Bordeaux overleed, maar hiervoor is geen bewijs aanwezig. Het oude leven, door Bertrand de Salinis geschreven, is verloren gegaan. Op grond van vage aanduidingen en overleveringen heeft men haar geboorte in 1210, haar dood in 1286 gesteld. Wel moet zij tot op hoogen leeftijd, tot over de 70 jaar hebben geleefd. Bale, een der oude geschiedschrijvers der Orde, die zijn levens over het algemeen op zeer betrouwbare gegevens grondde, verhaalt, dat zij geheele nachten doorbracht in gebed, sliep op den naakten grond, alle dagen het geheele Psalterium bad, velen onderwees en zoowel tijdens haar leven als na haar dood door wonderen werd verheerlijkt. Op grond dier wonderteekenen verhief de aartsbischop van Toulouse Bernardus de Rosergio in 1471 haar lichaam ter openbare vereering, een vereering door Paus Leo XIII bevestigd. Reeds in de 15de eeuw werd zij in een raam van de kapel, te harer eer gebouwd aan de kerk der Carmelieten te Toulouse, voorgesteld schouwend op het kruisbeeld. Een gelijke voorstelling geeft het Brevier der Orde van 1507. Bale verhaalt, dat men haar ook afbeeldde met een ster op haar borst ter verzinnebeelding van haar brandende liefde in de rechterhand de palm der overwinning, in de linker een boek, dat weder wijst op haar beschouwend en leerend leven. De Orde viert haar feest op 31 Maart.

© Nederlandse Provincie Karmelieten

Published: Titus Brandsma Instituut 2022