1923
Article
Het kruis van Pius X
Niet alleen in Nederland maakt de Katholieke Pers soms zware dagen door. Ook in andere landen steeg menigmaal voor de Directie van een Katholiek dagblad de nood ten top.
Omstreeks het begin dezer eeuw verkeerde het Katholieke Dagblad van Venetië in soortgelijke omstandigheden.
Het bestaan der Difesa, adus de naam van het blad, werd ernstig bedreigd. Reeds dikwijls had de Patriarch van Venetië steun aan het blad verleend, dikwijls ook door zijn invloed den steun van anderen er voor weten te verwerven.
Op dat tijdstip ontbrak het den Patriarch aan geld.
Zoovele goede doeleinden vroegen zijn steun en medewerking.
Hij had niets meer te geven.
Hij moest, hoe ongaarne ook, de Directie naar [3] meer vermogenden verwijzen en voor dien keer de vragers ongetroost wegzenden.
Zij gingen heen.
Na enkele uren keerden zij weder.
Den steun, door den Patriarch verwacht, hadden zij niet gevonden.
Er scheen geen uitkomst meer, schuldeischers drongen aan op betaling der gemaakte schulden en dreigden met inbeslagname van de drukkerij.
Het zou de ondergang zijn geweest van het blad.
Daar schittert in het oog van den Patriarch zijn kostbaar bisschopskruis, een eerbiedwaardig erfstuk van de kerk van Venetië, rijk met edelsteenen bezet, een stuk van zeer hooge waarde.
Een oogenblik denkt hij na.
Dan zichtbaar ontroerd, maar zijn ontroering bedwingend, haakt hij kalm het gouden kruis los, neemt het met de zware ketting van zijn hals en legt het neer in de handen van de thans niet minder ontroerde vragers.
Liever het schoonste stuk der Kerk weg dan het dagblad zien verdwijnen.
—
De naam van den zoo eerbiedwaardigen Paus Pius X is thans weder op aller lippen. De Kardinalen te Rome hebben den thans regeerenden Paus gevraagd, het proces zijner Zaligverklaring in te leiden. De Kardinalen buiten Rome haasten zich, hun instemming met die aanvrage te betuigen en van alle zijden brengen de dagbladen bewijzen van vereering van den, reeds tijdens zijn leven hoog vereerden Opperpriester.
Zijn gedachtenis leeft voort.
Maar dan zal men zich ook herinneren, dat deze Paus, toen hij tot die verheven waardigheid werd uitverkoren, Patriarch van Venetië was.
En de Patriarch van Venetië, die liever zijn gouden bisschopskruis prijs gaf dan het Katholieke dagblad van de stad, was niemand anders dan de ijverige en verlichte Kardinaal Sarto, op den Pauselijken troon verheven onder den naam Pius X.
—
Wij voelen bewondering voor de daad, waarmede de groote Paus zijn waardeering voor een katholiek dagblad toonde, metterdaad predikte, hoeveel wij Katholieken er voor over moeten hebben, dat in een streek het daarvoor uitgegeven Katholiek dagblad bewaard blijft.
Als we willen zijn als Paus Pius X – en zoo flink zouden we toch willen wezen – dan zouden we met hem moeten herhalen: “Liever het schoonste stuk uit het huis, dan het Katholieke dagblad zien verdwijnen.”
Maar zooveel wordt er waarlijk niet gevraagd.
Wij vragen U in geenen deele, het schoonste stuk uit uw huis prijs te geven ter wille van Ons Noorden.
Wat wij vragen, is niets anders, dan dat gij naar het voorbeeld van den vereerden Paus waardeering toont voor het blad der Noordelijke Provinciën en als blijk van uw waardeering naar vermogen zorgt, dat het blijft bestaan, doordat het kan bestaan.
Komt, Katholieken, eischt uw blad in uw eigen huis en daarbuiten, voelt er voor als voor uw eigen zaak. Dan moet het bloeien.
In elk gezin het Katholieke dagblad.
Oss
Dr. Titus Brandsma, O.Carm.
- Published in: Ons Noorden, 9 May 1923, p. 2-3. ↑
Published: Titus Brandsma Instituut 2023