Notes, Speeches

Lezing over het Apostolaat der Hereeniging in het Groot-Seminarie te Haaren

Posted on Author Bos (TBI)

1937

Notes for a speech

 

Lezing over het Apostolaat der Hereeniging in het Groot-Seminarie te Haaren

Bij de viering van het 20-jarig bestaan der Missie-vereeniging aldaar.[1]

1. Verheugend feit, dat degenen, op de eerste plaats geroepen de zielzorg uit te oefenen in een parochie, reeds in hun jeugd liefde en belangstelling toonen in het Missiewerk. Opus divinorum divinissimum cooperari in salutem animarum[2]. Cooperatie is van zoo buitengewoon groot belang. Wij vormen een kerk, een gemeenschap der Heiligen.

De achterhoede des legers, de steun. Er kon nog zooveel meer gebeuren. De priesters moeten daarbij leiden en voorgaan. Gelukwensch, dat 20 jaar op het Groot-Seminarie deze Missievereeniging bestaat. De vruchten zal de Missie zeker plukken. Beschouwt het als een voorrecht, er lid van te zijn geweest. Zet de edelmoedige voornemens later in daden om. Niet slechts een vereeniging voor den tijd der Seminarie-jaren, maar voor het leven.

2. Nauw met de Missie verbonden, maar toch gescheiden het Apostolaat der Hereeniging. Verwonderlijk, dat dit nog niet meer bekend is en gesteund wordt. Verdient de aandacht van alle Missie-vrienden. Moeilijk, haast onmogelijk. Schijnt onbegonnen werk. Utopie genoemd. Alleen voor idealisten. Pius X heeft er opnieuw groote belangstelling voor gevraagd. Nooit geheel uit het oog verloren, maar toch niet zoo nagestreefd, als wel kon. Niet bij de pakken neerzetten. Hollandsche en Brabantsche aard is dat heelemaal niet.

Gevaarlijk werk. Geen compromis mogelijk. Congressen niet bij te wonen. Onverbiddelijke eischen van Rome. Decreet over de Anglo-Katholieke beweging. Ontnuchtering voor velen. Geen schijn eischt Rome, maar werkelijk in leer en tucht één zijn. In den eeredienst kan wel veel worden toegegeven, maar ook hier zijn grenzen. Groot gevaar de grenzen te verdoezelen.

Van den anderen kant prachtig werk. Onze broeders en Zusters in Christus. Een in liefde tot Christus. Door gemeenschap met Christus met ons verbonden. H. Communie. Sacramenten. Genade. Stellen prijs op den naam van Christen. Aanknoopingspunten. Werk, dat nu opportuun is om den drang naar hereeniging in de gelederen der afgescheidenen. Nooit zoo sterk geweest, nooit was ook de verwarring en tegenstelling grooter. Chaos.

Nog meer dringend om den oproep des Pausen. Deze Paus wil zijn Pontificaat er door geteekend zien.

3. Tweevoudig door innerlijke en uiterlijke werkzaamheid. [2]

a) Een werk van Gods genade als het missiewerk. Gebed. H. Communie. H. Mis. Opoffering. God laat Zich niet in edelmoedigheid overtreffen. Beantwoordt onze gebeden en offers door ons zielen te schenken. Da mihi animas[3]. Patrones O.L.Vrouw van Altijddurenden Bijstand. H. Jozef. H. Teresia bijzondere Patrones. Op welke wijze heeft zij het Rijk des Heeren uitgebreid en zijn liefde geplant in de harten der menschen. Dat Carmel-leven kunnen wij allen leiden. Uw Hemelsche Vader, die in het verborgen ziet, zal het U vergelden.

b) Maar een werk van menschelijke medewerking evenals de Missie. Menschelijke organisatie en beredeneering. Congregaties te Rome. Medewerking van allerlei orden en Congregaties. Zelfs met opoffering van den Romeinschen of eigen ritus. Het wordt geleidelijk een geheele wereld-organisatie. Ook Nederlanders in dienst van het Apostolaat: Benedictijnen handhaven hun oude roeping van werkzaamheid voor de uitbreiding van het Rijk Gods. Jezuieten op de voorposten. Franciscanen, Capucijnen. Dominicanen, Carmelieten, Redemptoristen, Congregatie der Afrikaansche Missien, Passionisten, Lazaristen, Assumptionisten. Maar ook onder de Geunieerden: Basilianen, Maronieten. In Syro-Malabar de Orde van de Navolging van Christus.

Het Seminarie Ste Anne te Jeruzalem (Witte Paters ).

Ook organisatie in den trant der Missiegenootschappen noodig. Mgr. Sceptycki en Pater van Keulen: Broederschap der Rutheensche Missie. Stichting van Amay en Schootenhof: Dom Bosschaerts, O.S.B. Congres te Schootenhof. Met elkander vereenigd: niet alleen Rusland, niet alleen de actie der Benedictijnen, maar alle afgescheiden Christenen en de werkzaamheid van allen, die aan de Hereeniging werken.

4. Oost en West. Tegenstelling. Beide groepen eenigszins nader te beschouwen. 160 millioen in het Oosten afgescheiden 8 millioen geunieerd. In het Westen 240 millioen Christenen, samen 400 millioen Christenen, van de eenheid der Kerk afgescheiden. Allerlei werken tot hereeniging van de Christenen in het westen. Missie in Engeland, Finland, Noorwegen, Amerika in het algemeen onder de Protestanten. Ook hier in Nederland. Gebed voor de bekeering van Nederland. H. Mis voor de Parochie.

Valt eigenlijk onder Hereenigingactie, maar reeds toevertrouwd aan andere Organisatie. Petrus Canisius loffelijk werkzaam. Wel met goedvinden aanvullend en steunend. Bijdrage voor het Bekeeringswerk in het Noorden Fl. 1000.- maar rechtsstreeks aan “Petrus Canisius”. Gebed en contributie. Mededeelingen. Hereenigingsbijeenkomsten. Viering Oostersche Liturgieen. Tentoonstellingen. Door den Paus alles ten zeerste aanbevolen.

5. Ook leerzaam en bron van nieuw leven voor ons zelf. [3]

Maria-congres te Parijs 1927. Oostersche K.

Rijkdom van de Oostersche Liturgieen. Studie-congres over de Syro-Malabaarschen ritus en de Jacobieten. De hooge viering van het Paaschfeest. Blijder ingesteld. Verdieping door de tegenstelling. In landen van scheiding wel veel afval maar ook bewuste beleving door echt goede Katholieken. Hereenigingswerk verdiept ons Geloof. Maar niet alleen vruchtbaar en rijk voor onszelve, ook vruchten van de actie te constateeren.

6. Syro-Malabar bijzonder voorbeeld. In Rusland goede vooruitzichten ondanks den slechten tijd. De eenheid der Kerk straalt boven de verdeeldheid van alle Kerken uit en trekt de geesten. Dringende oproep tot Rome mee te doen aan de groote internationale Congressen. De Paus heeft dit moeten afwijzen, maar op alle mogelijke wijzen het Hereenigingswerk aangemoedigd. Besprekingen te Vehlerad met uitdrukkelijke goedkeuring des Pausen tusschen de vrienden der Hereeniging op katholieken grondslag. Uitwisseling van gedachten aanbevolen, opdat men elkaar leere kennen en waardeeren.

7. In Stockholm eenheid gezocht op practischen grondslag Leven en werken christelijk inrichten. In Lausanne ging men een stap verder door te streven naar eenheid op grondslag van geloof en kerkinrichting, wel heel vrij en schematisch, maar toch niet zonder enige leerstelligheid en ordening. Dit is eigenlijk uit de groote missie-conferentie van Edinburg in 1910 geboren. Geen missioneering mogelijk, als er geen grooter eenheid is.

Het congres in Lausanne eerst in 1927 bijeen. Het teeken der eenheid heeft er echter ontbroken. Men is niet kunnen komen tot een viering van de H. Mis waarmede allen zich konden vereenigen.

De Engelsche beweging bijzonder sterk. Lord Halifax, een apostel, aan wien oprechte hulde is te brengen. Conferenties van Mechelen. Tegenstand van Kard. Bourne. Resultaten vaak te gunstig beoordeeld.

In Duitschland thans gelijk gemaakt met geweld. De eenheidsgedachte is tegenwoordig sterk. Wij moeten de tijden verstaan.

8. Hoe die eenheid is te denken. Niet overdrijven. De Kerk heeft veel nader omschreven en kan in die omschrijvingen ook verandering brengen. Ritus-verscheidenheid. Verschil in indeeling en organisatie, hoewel in groote lijnen een. Geen afstand van het primaat. Geen federatie van Kerken. Kerk zeker bereid tot groote concessies, maar niet tot het uiterste. Tegenstelling met den geest der wereld, geen beredeneerd geloof, maar geloof aan hetgeen duidelijk is geopenbaard. Geen geloof van menschen maar van God.

9. Groote lijn door dezen Paus aangegeven: a. De Katholieken moeten de andersdenkende Christenen leeren kennen. b. Zij moeten op hun beurt de Katholieken leeren kennen. c. gedachtenwisseling in liefde.

10. En dan voortdurend gebed cum Maria matre Jesu[4].

  1. ↑ Typescript (NCI OP94.001), 3 pages, undated, probably this was 1937. With a blue coloured pencil the text is structured with numbering and words are emphasised by underlining. We present the typescript with the underlining and with the added numbering in italics.
  2. ↑ See: Dionysius Areopaghita, De Coelesti Hierarchia, Chapter III.
  3. ↑ See: Gen 14:21.
  4. ↑ See: Act 1:14.

© Nederlandse Provincie Karmelieten.

Published: Titus Brandsma Instituut 2021