Lijdensmeditaties

1936

Encyclopedic entry

Lijdensmeditaties. Talloos zijn de vormen, waaronder in den loop der eeuwen het H. Lijden van Christus is beschouwd en overwogen. Het oudst is wel de lezing en overweging van de vier Lijdensevangelies, de Passieverhalen genoemd. In de middeleeuwen, toen de godsvrucht tot de Menschheid van Christus en daarmede tot zijn H. Lijden sterker opbloeide, ontstond de godsvrucht om het Lijdensverhaal over de zeven Kerkelijke Uren of over de zeven dagen der week te verdeelen. Zoo ontstonden allerlei Getijden van het H. Lijden, die tevens geregelde l. waren. Een vroeg voorbeeld hiervan in Ned. zijn de Lat. L. van roomsch-koning Willem II van Holland. Naast Latijnsche bestaan ook vele Middelnederlandsche in vsch. dialecten. Toen met de Hervorming het liturgisch gebed voor de beoefening van bijz. godsvruchten meer in onbruik raakte, vond een nieuwe vorm van l. spoedig grooten ingang, de oefening nl. van den → Kruisweg, welke nog steeds, vooral in de Nederlanden, algemeen verbreid is. Er is nauwelijks een kerk of kapel te vinden, waar de Kruisweg met zijn veertien staties niet is opgericht. En overal vindt deze vorm van l. nog zijn trouwe beoefenaars. Daarnaast is vooral in de 19e eeuw het gebruik ontstaan, om gedurende de Vasten, hetzij op Zondag, hetzij op een dag in de week, eens per week een gedeelte van het H. Lijden gezamenlijk onder leiding van een predikatie te overwegen. Daarvoor worden breed uitgewerkte preeken gehouden, welke steeds druk bezocht worden. De beste redenaars worden voor deze preeken uitgenoodigd. De laatste jaren worden de meditaties van een der welsprekendste redenaars ook door de radio uitgezonden en zeer druk beluisterd. Vsch. reeksen zijn in druk gegeven.

Brandsma

↑ Published in: De Katholieke Encyclopaedie, Vol. XVI. c. 751. The NCI preserves the typescript.

Published: Titus Brandsma Instituut 2019